Dzieci z FAS
Dzieci z FASD mają problemy z funkcjonowaniem psychicznym i zachowaniem z powodu uszkodzenia mózgu. Często mają problemy z prowadzeniem samodzielnego i odpowiedzialnego życia i nawet w okresie dorastania potrzebują pomocy jak małe dzieci.
Problemy mogą być rozmaite:
- nadpobudliwość,
- nadwrażliwość na dzwięk i dotyk,
- zaburzenia snu,
- impulsywność (działanie bez refleksji),
- lękliwość,
- upór,
- skłonność do wybuchów gniewu,
- skłonność do drażnienia i tyranizowania innych,
- niskie poczucie własnej wartości,
- późnienia rozwojowe,
- deficyt uwagi,
- problemy z pamięcią,
- trudności z matematyką,
- trudności z myśleniem abstrakcyjnym,
- trudności z uczeniem się na błędach,
- upośledzenie myślenia przyczynowo - skutkowego,
- trudności adaptacyjne,
- wycofywanie się,
- problemy z organizacją
- łamanie norm społecznych.
Dzieci z FASD nie są w stanie zrozumieć subtelnych znaków dawanych przez otoczenie w odpowiedzi na ich zachowanie. Nie rozumieją gestów i wyrazu twarzy, co utrudnia relacje, łatwo ulegają wpływom, podporządkowują się innym i chcą ich zadowolić, łatwo wchodzą w rolę ofiary. Z tego powodu potrzebny jest im ciągły nadzór ze strony dorosłych.
W rozwoju dzieci z FASD jest duża rozbieżność między dojrzałością fizyczną, a emocjonalną i społeczną. 18-latek z FASD, całkiem sprawny intelektualnie, może osiągać rozwój emocjonalnyi społeczny 12 - 13 latka, a przecież inne oczekiwania mamy wobec 18-latka, a inne wobec 12-13 latka. Może to więc być przyczyną wielu konfliktów, czy oczekiwań nieadekwatnych do rzeczywistego rozwoju dziecka.
Dziecko z FASD:
- jest często czymś pobudzone i nie jest w stanie się wyciszyć,
- ma trudności z indywidualną, twórczą zabawą,
- łatwo się rozprasza,
- nie potrafi odprężyć się lub sam uspokoić,
- potrzebuje ciągłego przypominania o codziennych czynnościach,
- po przerwie często musi uczyć się jeszcze raz wyuczonych już czynności,
- uczy się powoli,
- ma trudności z pojęciem czasu i wartością pieniędzy,
- nie rozumie zasad i oczekiwań społecznych,
- ma trudności z utrzymaniem przyjaźni,
- nie uczy się na błędach,
- brakuje mu wyczucia, skraca nadmiernie dystans (w tym w relacjach z dorosłymi),
- często bywa agresywne,
- nie toleruje zmian w codziennym rozkładzie dnia, czynnościach, środowisku,
- jest nadwrażliwe na ból lub nie czuje bólu.
Powyższe trudności często występują u dzieci narażonych na działanie alkoholu w życiu płodowym, ale mogą być także objawami innych problemów zdrowotnych, czy psychologicznych. Nie ma dwojga identycznych dzieci z FASD. Objawy występują w różnym natężeniu:od łagodnych do bardzo poważnych. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie, które może wpłynąć na korzystną dla dziecka prognozę. W sytuacji wczesnej diagnozy, interwencji i wsparcia są w stanie rozwijać swoje możliwości.
DZIECI Z FASD MIEWAJĄ WIELE TALENTÓW I UMIEJĘTNOŚCI.
Być opiekunem dziecka z FASD to wyzwanie i odpowiedzialność. Dzieci te nieustannie prowokują do poszukiwania nowych rozwiązań, do refleksji nad sobą, do własnego rozwoju i zmian we własnym życiu. Jako opiekunowie powinniśmy pamiętać o kilku zasadach:
- ograniczać dziecku to, co powoduje pobudzenie, co może przeciążać jego układ nerwowy,
- reakcja dyscyplinująca powinna być natychmiastowa, by dziecko nie miało problemu z powiązaniem ze sobą przyczyny i skutku,
- należy być konkretnym, unikać "kazań"
- wielokrotnie pokazywać konsekwencje niewłaściwego zachowania,
- nagradzać wszelkie wysiłki i starania dziecka,
- ustalać zasady i struktury, których potem powinniśmy konsekwentnie przestrzegać i wymagać,
- przekazać dziecku informacje, zasady językiem prostym,
- unikać słów o podwójnym znaczeniu.
W codziennych relacjach z dzieckiem wydając polecenia bądź konkretny, powtarzaj je tak często, jak to jest potrzebne. Mów wolno, z przerwami, które pozwolą dziecku rozumieć co do niego mówisz, często sprawdzaj, czy dziecko cię rozumie. Codzienne powtarzające się czynności są niezwykle ważne. Pomagają dziecku uczyć się przewidywać kolejne wydarzenia dnia, tworzą atmosferę bezpieczeństwa i stabilności.
Powyższe informacje opracowano na podstawie pozycji Małgorzaty Kleckiej "Ciąża i alkohol. W trosce o Twoje dziecko".
