Najczęściej zadawane pytania przez kandydatów na rodziców zastępczych

Gdzie szukać pomocy, gdy dzieci przyjęte do rodziny zastępczej będą sprawiać problemy wychowawcze?

Często dziecko przyjęte do rodziny zastępczej ma problemy w szkole, duże zaległości w nauce, jak równie sprawia problemy wychowawcze będące konsekwencją wcześniejszych zaniedbań rodziców oraz odrzucenia przez najbliższych, osamotnienia czy pobytu w placówce. Pomocy rodzice zastępczy mogą szukać we właściwym dla swego miejsca zamieszkania centrum pomocy rodzinie, które powinno prowadzić specjalistyczną poradnię rodzinną lub wskazać odpowiednią poradnię psychologiczno pedagogiczną. Mona skorzystać z pomocy pedagoga lub psychologa szkolnego. Równie organizacje pozarządowe działające na rzecz rodzin zastępczych udzielają wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu problemów poprzez prowadzenie specjalistycznych poradni diagnostyczno terapeutycznych. Mona zgłosić się z dzieckiem do ośrodka adopcyjno opiekuńczego, prowadzącego poradnictwo dla dzieci i rodziców zastępczych.

Czy rodzice zastępczy mają takie same prawa jak rodzice biologiczni?

Artykuły 109 113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ujmują pozycję prawną rodziców naturalnych wobec dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej, jak równie wobec tej rodziny.
Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej, jest najczęściej formą ograniczenia władzy rodzicielskiej rodziców biologicznych. Obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem umieszczonym w rodzinie zastępczej, jego wychowania oraz reprezentowania w dochodzeniu świadczeń alimentacyjnych nalezą do rodziny zastępczej. Bieżąca piecza to faktyczna, codzienna troska o naukę dziecka, jego stan zdrowia, sposób spędzania wolnego czasu, wypoczynek. Jest to pozostawanie z dzieckiem we wspólnocie domowej. Rodzina zastępcza ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez dziecko pozostające pod ich opieką. Inne obowiązki wynikające z władzy rodzicielskiej należą do rodziców dziecka np. wybór szkoły dla małoletniego, sposobu leczenia czy wyjazd za granicę. Podział praw i obowiązków pomiędzy rodziną naturalną a zastępczą może zostać zmieniony na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego, w sytuacji, gdy wymaga tego dobro dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej na podstawie orzeczenia o pozbawieniu rodziców władzy rodzicielskiej wówczas sąd ustanawia dla dziecka opiekuna prawnego. Najczęściej są nim rodzice zastępczy łączący opiekę faktyczną z prawną. Rodzice dziecka, którym sąd ograniczył władzę rodzicielską lub jej pozbawił, mają prawo do osobistej styczności z dzieckiem, chyba, że sąd te kontakty ograniczy lub zakaże.

Czy rodzina zastępcza musi przekazać dziecku zgromadzone dla niego oszczędności, gdy skończy ono 18 lat?

Rodzina zastępcza nie ma obowiązku gromadzenia oszczędności dziecka. Jeżeli je gromadzi dla dziecka, to od decyzji rodziny zależy, kiedy przekaże środki pieniężne.

Jak często rodzice mogą odwiedzać dzieci będące w rodzinie zastępczej?

Prawo do kontaktów z rodzicami przysługuje nawet rodzicom, którzy władzy rodzicielskiej nie posiadają. Częstotliwość tych kontaktów powinien uregulować sąd rodzinny.

Dlaczego w momencie ukończenia przez dziecko 7 roku życia zmniejsza się wysokość pomocy?

Ustawodawcy w rozporządzeniu w sprawie rodzin zastępczych określił zmniejszenie wysokości pomocy pieniężnej dla dziecka kończącego 7 rok życia o 20% podstawy.

Czy należy mówić wszystkim, że jest się rodziną zastępczą?

Trudno dać jednoznaczną odpowiedź. Na pewno powinniśmy poinformować najbliższą rodzinę, jeszcze przed przyjęciem dziecka, zaufanych przyjaciół, pedagoga, wychowawcę klasy w szkole podstawowej i gimnazjum, do którego uczęszcza dziecko. Czasem jest lepiej dla dziecka i dla rodziny zastępczej, żeby o tym fakcie wiedziało nieduże grono osób.

Czy rodzic biologiczny ma prawo chodzić do szkoły i pytać o wyniki w nauce swojego dziecka?

Jeżeli ma tylko ograniczenie władzy rodzicielskiej, to ma prawo kontaktować się ze szkołą, pytać się o oceny dziecka, chociaż takie wizyty mogą być niekorzystne dla dziecka i rodziny zastępczej. Rodzice naturalni najczęściej za zaistniałą sytuację obwiniają dziecko i jego obecnych opiekunów.

Czy rodzic zastępczy może zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego dziecko u swojego pracodawcy?

Tak. Jeżeli dziecko nie ma własnego ubezpieczenia zdrowotnego np. z tytułu renty rodzinnej, rodzic zastępczy powinien zgłosić dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego.

Czy rodzinom zastępczym przysługuje zasiłek rodzinny?

Nie. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (DzU. Nr 228 poz. 2255) mówi, e zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli dziecko przebywa w rodzinie zastępczej.

Czy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie organizuje kolonie dla dzieci z rodzin zastępczych?

PCPR moce, ale nie ma takiego zadania w zakresie swoich obowiązków. Kolonie najczęściej organizują gminne ośrodki pomocy społecznej i organizacje pozarządowe.

Jak można karać dziecko w rodzinie zastępczej?

Dziecko umieszczone w opiece zastępczej nie może być karane. Należy wpoić dziecku dyscyplinę i uczyć, jak należy się właściwie zachowywać i jak rozwiązywać problemy bez użycia przemocy fizycznej i psychicznej. Jeżeli rodzina zastępcza ma dziecko chronić, wspierać jego rozwój, zaspokajać jego potrzeby, kierować jego zachowaniem, aby jego postępowanie było zgodne z naszymi oczekiwaniami.

Jeżeli chcesz zostać rodziną zastępczą to:

1. Omów plany przyjęcia dziecka w opiekę zastępczą ze swoją najbliższą rodziną, decyzję podejmijcie wspólnie.
2. Zastanówcie się, jakie są motywacje przyjęcia dziecka.
3. Skontaktuj się z doświadczoną rodziną zastępczą.
4. Wybierz odpowiednie szkolenie prowadzone z udziałem rodzin zastępczych.

Wykorzystano fragmenty broszurki wydanej przez
"Fundację Przyjaciółka"
http://www.fundacja.przyjaciolka.pl